Plain legal language na świecie

Plain legal language na świecie

Plain legal language, czyli jasny język prawny, staje się coraz bardziej popularny na całym świecie, a różne kraje przyjmują ten standard w praktyce prawnej i legislacyjnej. Działania na rzecz zwiększania zrozumiałości tekstów prawnych i urzędowych miały największy zasięg m.in. w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Australii i Nowej Zelandii.Oto kilka przykładów zastosowania tego podejścia.

USA

W Stanach Zjednoczonych Plain Writing Act z 2010 roku wymaga od federalnych agencji rządowych, by korzystały z jasnego języka w oficjalnych dokumentach skierowanych do publiczności. Wiele stanów przyjęło również podobne inicjatywy na poziomie lokalnym.

Wielka Brytania

W 1994 r. Martin Cutts, podjął się rewizji ustawy o timesharingu według zasad plan legal language. Projekt ten miał wpływ na późniejsze zmiany ustaw podatkowych z wykorzystaniem zasad prostego języka. W UK organizacje takie jak Plain English Campaign od dziesięcioleci promują jasny język w dokumentach publicznych, a wiele instytucji przyjmuje te zasady, tworząc umowy, regulaminy i inne dokumenty.

Szwecja

Od 1976 r. eksperci językowi i prawnicy ze Szwecji współpracowali w interesie zrozumiałych tekstów ustaw. Aktualnie takie funkcje pełnią specjaliści w wydziale ds. prawnych przy administracji rządowej (ang. Division for Legal and Linguistic Draft Revision in the Ministry of Justice). Zespół odgrywa kluczową rolę w opracowywaniu legislacji i pełni funkcję kontrolą, poprzez weryfikację wszystkich projektów przed ich wydrukiem. Prawnicy monitorują zgodność z konstytucją i jakość formalną tekstów, natomiast eksperci językowi pracują nad tym by, nowe lub zmienione projekty ustaw i rozporządzeń były powszechnie rozumiane.

Nowa Zelandia

Rząd Nowej Zelandii od lat promuje jasny język prawny, oferując szkolenia i narzędzia dla urzędników i prawników, by pomóc im pisać w sposób bardziej zrozumiały dla obywateli. W 1990 r. zlecono badanie ustawy o podatku dochodowym Income Tax Act 1976, wskazując obszary, na których należało się skupić. Efektem tych prac była decyzja o przeorganizowaniu i uproszczeniu całej ustawy tak by była bardziej zrozumiała dla odbiorców.

Australia

Australian Securities and Investments Commission (ASIC) promuje używanie jasnego języka w dokumentach finansowych i biznesowych. ASIC oferuje również szkolenia i wytyczne dotyczące pisania w prostym języku. Australian Law Reform Commission przeprowadza badania, konsultacje i wydaje rekomendacje dotyczące planowanych reform oraz zmian w prawie.  Agencja odpowiada za wdrażanie bardziej skutecznych metod tworzenia i publikowania tekstów prawnych, tak by zapewnić obywatelom lepszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości.

 

Idea plain language a teksty prawne.

Przegląd legislacyjny, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów · 10 paź 2016

https://przegladlegislacyjny.gov.pl/

The article touches upon plain-language movement from the legal writing perspective. There exist many definitions of plain language but all agree that this is an example of effective way of writing. Wide range of tools and standards of plain language promotes communication which audience can understand the first time they read and act upon. Interestingly, the idea of plain language postulates reflecting on legal drafting assumptions since legal acts should be precise, clear, and express with no doubts intention of the legislator. The article describes different aspects of plain language and contains examples of implementing plain language into legal writing. The main goal is to challenge myths about plain language in legal writing and search for potential solutions for clearing up legalese, where it is possible. Article was divided into four main parts: • First part concerns the postulate of universal understanding of the law and its implementation in the world. There are examples of initiatives from the United States, United Kingdom, New Zealand, Australia, and Poland. • The second part deals with the practical use of plain language in legal texts. It describes Martin Cutts’ project, which had an impact on subsequent changes in tax laws in United Kingdom. • Next section describes plain language standards and attempts to use selected tools and techniques in the part of the Polish law on consumer rights from 2014. • The last part refers to the criticism that accompanies attempts to implementing the techniques of plain language in legal texts.

Plain language approach in legislative drafting: a perspective from Poland.

Comparative Legilinguistics, International Journal for Legal Comunication · 3 kwi 2018.

https://pressto.amu.edu.pl/index.php/cl/article/view/14227

The purpose of this research is to explore plain-language postulates reflecting on legal drafting assumptions since legal acts should be precise, clear and express with no doubts the intention of the legislator. The aim of this project is to commence discussion about improving the clarity of Polish consumer law based on selected plain-language techniques. This article agrees that the aspiration to make the law comprehensible for all subjects is an idealistic postulate. Ultimately, despite this, legislators’ obligation is to make an effort to increase the intelligibility of legislation wherever it is possible.The purpose of this research is to explore plain-language postulates reflecting on legal drafting assumptions since legal acts should be precise, clear and express with no doubts the intention of the legislator. The aim of this project is to commence discussion about improving the clarity of Polish consumer law based on selected plain-language techniques. This article agrees that the aspiration to make the law comprehensible for all subjects is an idealistic postulate. Ultimately, despite this, legislators’ obligation is to make an effort to increase the intelligibility of legislation wherever it is possible.

Uproszczona ustawa o prawach konsumenta. Plain legal language a język prawny.

Oblicza komunikacji · 9 lis 2020Oblicza komunikacji · 9 lis 2020
https://wuwr.pl/okom/article/view/12788

Przedmiotem artykułu jest przybliżenie idei plain legal language jako standardu tworzenia zrozumiałej i efektywnej komunikacji w akcie prawnym. W artykule zaprezentowane zostały techniki i narzędzia plain legal language, które dotykają warstwy wizualnej i językowej tekstów prawnych. W ramach eksperymentu zaimplementowano wybrane techniki do obowiązującej w Polsce ustawy o prawach konsumenta z 30 maja 2014 roku. Przebudowaną w duchu plain legal language ustawę poddano ocenie prawników i odbiorców, którzy nie mają wykształcenia prawniczego. W artykule znajdują się wyniki z tych badań oraz wnioski, które pozwalają ocenić, czy „uproszczona” ustawa jest bardziej zrozumiała dla przeciętnego odbiorcy oraz jakie koszty zostały poniesione podczas ingerencji w treść oryginalnych przepisów prawa.Przedmiotem artykułu jest przybliżenie idei plain legal language jako standardu tworzenia zrozumiałej i efektywnej komunikacji w akcie prawnym. W artykule zaprezentowane zostały techniki i narzędzia plain legal language, które dotykają warstwy wizualnej i językowej tekstów prawnych. W ramach eksperymentu zaimplementowano wybrane techniki do obowiązującej w Polsce ustawy o prawach konsumenta z 30 maja 2014 roku. Przebudowaną w duchu plain legal language ustawę poddano ocenie prawników i odbiorców, którzy nie mają wykształcenia prawniczego. W artykule znajdują się wyniki z tych badań oraz wnioski, które pozwalają ocenić, czy „uproszczona” ustawa jest bardziej zrozumiała dla przeciętnego odbiorcy oraz jakie koszty zostały poniesione podczas ingerencji w treść oryginalnych przepisów prawa.